Het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden heeft twee oud-Egyptische faraobeeldjes gekocht, waaronder het oudste beeldje ter wereld met een faraonaam. Dit is een zittend figuur van farao Ninetjer, een van de eerste koningen van het oude Egypte (ca. 2785-2742 v.Chr.). Daarnaast kocht het museum een grafbeeldje van farao Taharka (690-664 v.Chr.), een van de ‘zwarte farao’s’ uit de Soedan. De aanwinsten zijn vanaf dinsdag 9 september tijdelijk te bewonderen in de centrale hal van het museum en krijgen in 2016 een prominente plek in de te vernieuwen Egyptische afdeling. Voor de aankopen is 150.000 euro betaald. Het museum financierde de aankopen o.a. uit de jaarlijkse bijdrage van de BankGiro Loterij en ontving voor het beeldje van Taharka een schenking van Vriendenvereniging RoMeO.

De verwerving van de faraobeeldjes betekent een belangrijke aanvulling op de Egyptische collectie van
het Rijksmuseum van Oudheden. Die behoort tot de top-10 van de wereld, maar telt slechts enkele
beelden van koningen.

Het beeldje van farao Ninetjer, de derde koning van de Tweede Dynastie, is uniek. Het is gemaakt van
serpentijn en is 13 cm hoog. Naam en titels van de koning staan in hiërogliefen op zijn troon: ‘koning van
Opper- en Neder-Egypte, beschermd door de gier en de cobra, Ninetjer’. De farao is afgebeeld in
feestelijke kleding, ter gelegenheid van zijn 30-jarig jubileum. Het beeldje maakte in de jaren ‘50 deel uit
van een privé-collectie in Cairo. In 1960 is het in Londen aangekocht door een Nederlandse verzamelaar.
Diens zoon heeft het ter verkoop aan het museum aangeboden.

Het grafbeeldje (shabti) van koning Taharka is 35 cm hoog en gemaakt van kwartsiet. Het is in 1916-1918 gevonden in diens grafpiramide in de Soedan, tezamen met zo’n duizend soortgelijke shabti’s. Ze waren bedoeld om voor de farao te werken in het hiernamaals. Op de voorzijde staat op elk beeldje
hetzelfde opschrift, waarin de shabti zichzelf aanbiedt als werker op het land. De archeoloog die Taharka’s piramide vond, de Amerikaan George Andrew Reisner, nam een groot deel van de beeldjes mee naar Boston. De rest bleef in Soedan, en daarvan werden enkele exemplaren weggegeven aan
relaties van de Soedanese oudheidkundige dienst. Rond 1930 is een aantal van die shabti’s naar Spanje verkocht. Via privé-collecties is dit beeldje vervolgens terechtgekomen op de internationale kunstmarkt.