Het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden gaat deze winter duizend jaar terug in de tijd met de grote overzichtstentoonstelling ‘Het jaar 1000’. De expositie neemt bezoekers mee op een kleurrijke tijdreis door het midden van de Middeleeuwen, met het jaar 1000 als eindbestemming. Te bewonderen zijn meer dan vierhonderd archeologische vondsten, kunstvoorwerpen en manuscripten uit Nederland en ver daarbuiten. Een glansrol is weggelegd voor het ‘powerkoppel’ keizerin Theophanu en haar man Otto II.

Tijd van verandering

De periode 900-1100 is voor wat nu Nederland is, een tijd van ingrijpende veranderingen in landschap, bevolking, bebouwing, taal en cultuur. ‘Het jaar 1000’ brengt bezoekers dicht bij de mensen van deze tijd en hun ideeën over de wereld. De expositie voert langs hun dorpen en de keizerlijke residentie in Nijmegen tot in de kathedraal van Utrecht en de schatkamers van Maastricht. Ook is er een kijkje in Byzantium en het Rome van duizend jaar geleden. ‘Het jaar 1000’ is een tentoonstelling voor alle leeftijden en is te zien van 13 oktober 2023 tot en met 17 maart 2024.

Nederlands eerste BN'ers

‘Het jaar 1000’ speelt zich af in rijke decors van middeleeuwse landschappen, een schatkamer vol kostbaarheden, Byzantium en Rome, en de sterrenhemel van Oudjaarsavond van het jaar 999. Tentoonstellingsteksten laten zich lezen vanaf grote opengeslagen ‘manuscripten’ en er klinkt 1000 jaar oude muziek. Filmpjes bieden uitleg over taal, munten en nieuw onderzoek naar het Evangeliarium van Egmond. Dit perkamenten boek is beroemd vanwege de illustratie van graaf Dirk en gravin Hildegard van 'Holland’, kort voor 1000. Ze zijn de oudste Bekende Nederlanders van wie een afbeelding bestaat.

Gouden sieraden, muntschatten én een Vikingdrinkhoorn

Vrijwel alle belangrijke Nederlandse archeologische vondsten uit de periode 900-1100 zijn in de tentoonstelling te zien, naast bruiklenen uit het buitenland. Uit Nederland zijn er bruiklenen uit meer dan veertig musea, erfgoedinstellingen. Blikvangers zijn onder meer de Vikingdrinkhoorn uit de Onze Lieve Vrouwe-basiliek in Maastricht en het beroemde Evangeliarium van Egmond, naast zwaarden, scheepshout, gouden sieraden waaronder de schat van Hoogwoud, muntschatten, het borstkruis van Sint-Servaas, de oudste schaakstukken van Nederland en een houten ladder uit een waterput. Uit internationale verzamelingen zijn er belangrijke stukken zoals een tafeltje van ivoorsnijwerk met Otto II uit het Castello Sforzesco (Milaan) en een astrolabium uit het Landesmuseum Kassel.

Meer weten? Klik op de link onderin het artikel.