Leidse stellingen lezing: De oplossing voor ongelijkheid ligt in het verleden

Naar aanleiding van het succes van de Leidse Stellingen-lezingreeks van 2022 bundelen de Leidse Faculteit der Archeologie en het Rijksmuseum van Oudheden opnieuw de krachten. Twee keer per maand is er een online lezing van één van de vermaarde wetenschappers van de faculteit. Wat drijft hen in hun werk? Met prikkelende stellingen en mooie verhalen nemen zij u mee in de wereld van de archeoloog. De lezingen worden in het Engels gegeven. Op 10 oktober is archeoloog Sarah Schrader aan de beurt.

Stelling: De oplossing voor ongelijkheid ligt in het verleden

Tegenwoordig bestaat er een onlosmakelijk verband tussen sociale ongelijkheid en gezondheid; Mensen met een lagere sociaal-economische status lopen een groter risico op ziekte en vroege dood dan hun rijke tegenhangers. Deze ongelijkheid is gedocumenteerd binnen en tussen landen, waaronder Nederland. Ondanks hun inspanningen zijn artsen, epidemiologen en deskundigen op het gebied van de volksgezondheid er niet in geslaagd dit grote sociale obstakel aan te pakken, ondanks tientallen jaren van onderzoek en beleidsimplementatie. De Covid-19-pandemie heeft deze structurele ongelijkheid verder voor het voetlicht gebracht en recente gegevens lijken erop te wijzen dat het probleem alleen maar erger wordt.

Menselijke resten als graadmeter voor ongelijkheid

Archeologisch onderzoek heeft materiële manifestaties van sociale ongelijkheid geïdentificeerd, die teruggaan tot vroege steden en staten. Deze interpretaties zijn vaak gebaseerd op ‘dingen’: de exotische objecten waarmee mensen begraven liggen, de woningen waarin ze leefden en de potten die ze in het dagelijks leven gebruikten. Sarah Schrader suggereert echter dat een betere graadmeter voor ongelijkheid de menselijke resten zelf zijn. Het menselijk skelet past zich aan en verandert gedurende iemands leven, waarbij ziekten en stressfactoren onderweg worden opgeslagen. In haar lezing onderzoekt Schrader osteo-archeologische gegevens uit Nederland om te illustreren hoe gezondheid en status elkaar in het verleden kruisten. Ze zal beargumenteren dat de sleutel tot het oplossen van het probleem van ongelijkheid op gezondheidsgebied in de moderne wereld wellicht te vinden is in gegevens uit het verleden. Zo kunnen we beter begrijpen hoe en waarom ongelijkheid voor het eerst ontstond.

Interesse? Schrijf je in!