Skeletten met sikkels: toch geen ‘vampiers’?
Op de Poolse begraafplaats Drawsko in het noordwesten van Polen werd laatst
een opmerkelijke vondst gedaan. Er werden sikkels aangetroffen op de kelen en heupen van 5 overledenen die gestorven zijn gedurende de 17e en 18e eeuw. Het plaatsen van deze sikkels vindt zijn oorsprong in een bijgeloof.
De sikkel werd tijdens de 17e en 18e eeuw gebruikt om het land mee te bewerken. Het was een veelvoorkomend agrarisch gereedschap dat wellicht ook de overgang van het leven naar de dood symboliseerde. De sikkel is daarnaast een voorwerp dat voorkomt in de bijbel. Op de Dag des Oordeels draagt een engel de sikkel bij zich.
Bijgeloof en demonische krachten
In de 17e eeuw ondervond het geloof in heksen, demonen en de duivel een opleving. Doordat de bevolking op grote schaal honger leed en leefde in armoede, waren zij minder gericht op God. De clerici verspreidden daarom verhalen over demonen en het kwaad, maar zolang mensen het christelijke geloof beleden hadden zwarte magie, duivels en heksen geen invloed op hen.
Vampieren en ander demonisch kwaad
Het staat vast dat de aangetroffen sikkels in verband staan met het geloof in demonen tijdens de 17e en 18e eeuw. Aanvankelijk werd gedacht dat de overledenen als vampieren werden gezien, maar nu stellen onderzoekers vast dat men niet alleen bang was voor vampieren maar ook voor ander demonisch kwaad. Ze denken dat de sikkel over de keel of de heup is geplaatst zodat de doden niet konden oprijzen uit het graf. Er zijn ook wetenschappers die denken dat de sikkels bedoeld zijn om de zielen van de overledenen te beschermen.
‘Abnormale’ mensen
Uit DNA-onderzoek blijkt dat de doden geen buitenstaanders waren, maar lokale mensen. Bovendien werden zij in heilige grond begraven, wat er niet op duidt dat de overledenen als demonisch gezien werden. Toch werden zij met een sikkel begraven. Dit ritueel werd wellicht toegepast omdat men een rare of slechte dood stierf. Dat betekent dat er geen traditionele rituelen werden gebruikt, waardoor de lijken niet op de juiste christelijke manier begraven werden. Dit is echter waarschijnlijk alleen het geval bij 1 dode. Een tienermeisje dat op gewelddadige wijze of door verdrinking aan haar einde kwam. Het kan ook het geval zijn dat de overledenen als abnormaal gezien werden. Zo werden mensen met overmatige lichaamsbeharing, een groot hoofd of een rode gelaatskleur al als afwijkend gezien.
Er wordt meer onderzoek gedaan, zoals biomoleculaire analyses, zodat wetenschappers kunnen vast stellen wat de doodsoorzaken waren. Hierna zullen archeologen meer te weten komen over de theorie achter de sikkelbegraving.
