Geen foto

Een alcoholisch mengsel benevelde de Scandinavische elite

Wijn door Jon SullivanUit onderzoek op antieke voorwerpen blijkt dat de Scandinaviërs dronken werden van een complex gebrouwd mengsel.

Te koop in de supermarkt

Het mengsel dat is aangetroffen dateert nog van voor de Vikingen en werd gevonden in graven naast soldaten en priesteressen. Bio moleculair archeoloog Patrick McGovern kon met behulp van scherven van potten de samenstelling van het mengsel onderzoeken. Volgens hem klinkt de samenstelling smerig, maar is het drankje met precies uitgebalanceerde hoeveelheden van de ingrediënten heerlijk. Het wordt nu zelfs in supermarkten in de VS verkocht.

Resten van 3.500 jaar oud

McGorvern begon zijn onderzoek reeds in de jaren ’90 van de vorige eeuw. Hiervoor bezocht hij musea in Denemarken en Zweden om potscherven te onderzoeken. Met de technologie van toen kwam hij niet met noemenswaardige resultaten. Met moderne attributen onderzochten McGovern en zijn medepublicisten recentelijk vier oude graven, waarvan de oudste maar liefst 3.500 jaar oud is. De monsters kwamen van een grote kruik die met een mannelijke krijger was begraven en van flacons waaruit wijn werd geserveerd. Eén van die flacons werd aangetroffen in een vrouwengraf waar één vrouw de flacon vasthield.

Alcohol produceren: een oude gewoonte

Bier werd 10.000 jaar geleden al gebrouwen en eerder onderzoek wees uit dat mensen in Noord-Europa in de oudheid alcoholische brouwsels met honing dronken. De exacte samenstelling hiervan bleef echter tot dit onderzoek onduidelijk. Volgens antieke Griekse en Romeinse teksten waren alcoholische mengsels uit Noord-Europa troep.

Wat McGovern heeft ontdekt gaat in tegen de antieke teksten: volgens hem was het Scandinavische goedje een complex brouwsel. Ingrediënten waren onder meer honing, cranberries, tarwe, gerst en dikwijls geïmporteerde wijn. Kruiden werden toegevoegd om smaak aan te brengen en misschien vanwege medicinale werkingen. Alleen de kruik van de mannelijke krijger bevatte een simpeler drankje gebaseerd op honing. Honing was schaars en duur dus drank op honingbasis was waarschijnlijk alleen weggelegd voor de elite. Bovendien zijn de aangetroffen resten van de alcoholische brouwsels gevonden bij een krijger die, aan zijn uitrusting te zien, een hoge status had en bij onder meer priesteressen. Ook dit wijst erop dat het mengsel voornamelijk door de hoge klasse werd geconsumeerd.

Een vrouwenklusje

In andere graven dan die nu zijn onderzocht zijn eerder attributen aangetroffen waarmee wijn geschonken werd. Deze werden gevonden in vrouwengraven en waren geïmporteerd uit Zuid-Europa. Dit wijst op een belangrijke rol die vrouwen hadden bij het brouwen en serveren van alcohol. De voorwerpen uit Zuid-Europa en de restjes van wijn die alleen daar werd geproduceerd zijn het bewijs dat er in die tijd, vóór de Vikingen, al een handelsnetwerk tussen Noord- en Zuid-Europa was.

Met de hulp van McGovern heeft de brouwerij Dogfish Head het mengsel nagemaakt. Het enige verschil met het Scandinavische goedje is dat er hop in zit, terwijl dat ik Europa pas rond 1500 werd toegevoegd aan drank. Ook een Zweedse brouwerij produceert een variant van het antieke brouwsel.

Bron:

Livescience.com

Meer lezen
Tijdvakken