Oudheid

In de Westerse geschiedschrijving begint de oudheid omstreeks het jaar 3.000 voor Christus met de uitvinding van het schrift in Egypte en Mesopotamië. Omdat het alfabet zich echter maar zeer langzaam over het continent verspreidde, wordt dit tijdvak in veel landen ook nog beschouwd als onderdeel van de prehistoristorische Bronstijd (3.200 tot 800 voor Christus) en IJzertijd (800 tot 12 voor Christus).
Voor een verder onderscheid is de oudheid daarom verder onderverdeeld in drie afzonderlijke perioden:

  • Midden en Late Bronstijd (2.500 tot 1.200 v.C.)
  • Vroege IJzertijd (1.200 tot 800 v.C.)
  • Klassieke Oudheid (800 v.C. tot 476 na Christus).

De periode laat zich kenmerken door de opkomst van een aantal grote rijken en beschavingen, waaronder het Oude Egypte, het Hellenistische rijk van Alexander de Grote en het Romeinse Rijk. De plundering van Rome en de val van het West-Romeinse Rijk in 476 na Christus worden over het algemeen beschouwd als het einde van de oudheid.

Een dierbare haarlok

Iedereen kent het gouden masker van Toetanchamon en iedereen kent de Grote Piramide van Cheops. Het zijn stuk voor stuk iconen, maar wat veel mensen niet weten is dat het Egypte van de farao's nog eindeloos veel meer heeft te bieden. Zoals, bijvoorbeeld, een haarlok.
Verder lezen

De ruïne & de kunstenaar | ruïne-stad Avda

Een van de indrukwekkendste en verrassendste ruïnes in Israël vonden wij Avdat (Negev). Met ons huurautootje reden we door het bijna verlaten en droge woestijnlandschap. Snikheet. Een enkele herder en zijn kudde waren de enigen die we onderweg ontmoetten. Van verre zie je Avdat al liggen, op een heuvel, ruim 80m boven het omliggende landschap.
Verder lezen

Enorm Romeins kamp ontdekt in de buurt van Hannover

Donderdag 15 oktober melden archeologen dat ze een enorm kamp hebben ontdekt uit de Romeinse tijd. Het kamp ligt iets ten zuiden van Hannover in Duitsland, in het plaatsje Hemmingen. Er zouden zeker 20.000 soldaten gestationeerd zijn.
Verder lezen

Eeuwenoude graftombe gevonden op Cyprus

In Soloi, Noord-Cyprus, is een 2400 jaar oud ondergronds graftombecomplex gevonden. Archeologen vermoeden dat in het complex een aristocratische familie begraven ligt.
Verder lezen

De pelgrim & de pracht | Pelgrimsoord Tebessa (Algerije)

In Oost-Algerije ligt, pakweg 250 kilometer landinwaarts van de Middellandse Zeekust, Tebessa (Theveste). Van de Romeinse en Byzantijnse stad zijn nog prachtresten te zien, maar ons ging het vooral om een vroegchristelijk bedevaartcomplex. Beneden het huidige straatniveau van Tebessa, omringd door de dagelijkse geluiden van mensen, ezels, auto’s én een stevig hek, ligt een andere wereld: een oase van stilte, letterlijk en figuurlijk afgeschermd van de alledaagse werkelijkheid. We gaan in deze metershoge ruïne zo'n 1600 jaar in tijd terug. Opgravingen, vondstonderzoek en eigentijdse teksten maken het mogelijk de geschiedenis van dit pelgrimsoord te reconstrueren. Niet met honderd procent zekerheid, wel naar alle waarschijnlijkheid!
Verder lezen

Antiek Romeins mozaïek gevonden in Toscane

Op 6 oktober bracht Discovery News naar buiten dat Italiaanse archeologen in een klein Toscaans dorpje een mozaïekvloer uit de Romeinse tijd hebben gevonden. Eerder zijn in Capraia e Limite al mozaïekresten ontdekt, maar om de vondsten te behouden zijn ze weer bedekt.
Verder lezen

Opgraving van een 14e-eeuws huis in Nijmegen

In de oudste stad van Nederland zijn vorige week resten gevonden van een 14e-eeuws huis. Archeologen vonden de overblijfselen in Nijmegen vlak bij de Valkhofheuvel en noemen de vondst een puzzelstukje in de geschiedenis van Nijmegen.
Verder lezen

Opgraving van een 14e-eeuws huis in Nijmegen

In de oudste stad van Nederland zijn vorige week resten gevonden van een 14e-eeuws huis. Archeologen vonden de overblijfselen in Nijmegen vlak bij de Valkhofheuvel en noemen de vondst een puzzelstukje in de geschiedenis van Nijmegen.
Verder lezen
Mozaïekvloer afkomstig uit de tombe van Amphipolis

Raadsel rondom graf van “Alexander de Grote” opgelost?

Vorig jaar werd een mysterieuze tombe ontdekt in de buurt van de oude handelsstad Amphipolis in Griekenland. Men dacht dat dit wellicht het graf van Alexander de Grote zou kunnen zijn. Hadden ze het dan eindelijk gevonden? Al snel bleek dit niet waar te zijn. Maar van wie was de tombe dan wel?
Verder lezen

De kleermaker & de keizer | Romeins beeld bij Porto Rafti

 Onderzoek naar Romeinse vuurtorens bracht ons dwars door het Romeinse rijk, van Dover tot Side aan de zuid-Turkse kust. Soms waren er nog resten te zien, soms konden we met de beste wil van de wereld in de gevonden stenen geen vuurtoren herkennen. Dat laatste was het geval in Porto Rafti. Deze stad ligt ten zuidoosten van Athene en was Athene's haven als slecht weer of de politieke situatie het gebruik van Piraeus onmogelijk maakte. In de natuurlijke haven van Porto Rafti liggen drie eilandjes.
Verder lezen

Egyptische collectie uitgebreid met tempelbeeldje

De Egyptische collectie van het Rijksmuseum van Oudheden is onlangs aangevuld met een serie voorwerpen uit de voormalige collectie van H.C. Jelgersma (1897-1982), een psychiater die in zijn vrije tijd de egyptologie bestudeerde. Het opvallendste voorwerp daaruit is een klein beeld uit de tijd van Amenhotep III (1391-1353 v.Chr.), de vader van de beroemde farao Achnaton. Het is een dertien centimeter hoog kopje van een beeldje dat in een Egyptische tempel heeft gestaan.
Verder lezen
Romeinse villa

Zeldzame opgraving van Romeinse villa in België

In België zijn zeldzame resten gevonden van een Romeinse villa. Archeologen hebben in Dilbeek, ten westen van Brussel, meerdere fundamenten van gebouwen gevonden uit de eerste of tweede eeuw na Christus.
Verder lezen