Middeleeuwen

De middeleeuwen is de benaming voor het tijdvak uit de Westerse geschiedenis tussen het einde van de oudheid en het begin van de vroegmoderne tijd. Hoewel er onder historici onenigheid bestaat over de precieze afbakening van de periode, worden de middeleeuwen traditioneel gesitueerd tussen de 5e en de 15e eeuw. Als beginpunt wordt vaak gekozen voor de plundering van Rome in 476, die het definitieve einde van het West-Romeinse Rijk betekende.

Vervolgens worden de middeleeuwen opgedeeld in drie afzonderlijke periodes:

  • Vroege Middeleeuwen (500-1000)
  • Hoge Middeleeuwen (1000-1250)
  • Late Middeleeuwen (1250-1500)

De periode van de middeleeuwen wordt onder meer gekarakteriseert door de opkomst van het christendom en de voorlopers van de moderne staten. Tevens vonden er in dit tijdsvak veel militaire conflicten plaats, waaronder de Honderdjarige oorlog tussen Engeland en Frankrijk (1337-1453). Met de opkomst van het humanisme en de renaissance in de 14e en 15e eeuw kwamen de middeleeuwen ten einde en begon de nieuwe tijd.

Uit nieuw onderzoek aan de Glastonbury Abbey blijkt dat de technologieën die gebruikt werden bij het bouwen van de abdij aan de grondslag lagen van het vakmanschap in middeleeuws Engeland. De abdij was rijkelijk versierd met onder andere geschilderd glas, betegeling en uitgehouwen hout en steen.
De British Library heeft het oudste Europese boek gekocht voor een recordbedrag van negen miljoen pond (ca. elf miljoen euro). De jezuïtische Sociëteit van Jezus verkocht het 7e-eeuwse Evangelie van Cuthbert aan de Britse nationale bibliotheek.
Nabij het hedendaagse dorp Bitola in Macedonië zijn op een laaggelegen heuvel resten gevonden van de oude stad Heraclea Lyncestis. Onder leiding van het Nationaal Museum van Bitola zal het gebied rondom het aangetroffen Romeinse theater verder opgegraven worden.
De zevenendertig skeletten die gevonden zijn in een massagraf bij St. John’s College te Oxford (Verenigd Koninkrijk) zijn waarschijnlijk niet wat zij aanvankelijk leken, menen wetenschappers van Universiteit Oxford na het onderzoeken van de resten.
Mexicaanse archeologen hebben op twee aansluitende fragmenten van het noorderplateau van de Zonnetempel in Palenque (Mexico) een gegraveerde tekst ontdekt. Vermoedelijk verwijst de tekst naar een tweede zoon van Maya-heerser Pacal de Grote, waarvan het bestaan tot nu toe onbekend was.
In de 13e eeuw was Cölln een zusterstad van Oud-Berlijn (Altberlin). Het was een eiland aan de andere kant van de  rivier de Spree. Tegenwoordig ligt het eiland in het historische centrum in het midden van Berlijn. Spectaculaire vondsten helpen archeologen om de stad en zijn inwoners te reconstrueren.
Bij het Belgische Assebroek zijn de overblijfselen gevonden van een middeleeuwse waterburcht. Een teleurstelling voor sommigen wellicht, want volgens een eerdere hypothese waren de cirkels in het landschap de restanten van een prehistorisch tempelcomplex vergelijkbaar met Stonehenge. Toch is de vondst wel bijzonder, zeggen onderzoekers.
Tijdens opgravingen omtrent de kasteelruïne in Valkenburg is de zegelstempel van de middeleeuwse heer en roofridder Walram de Rosse gevonden. De Rosse (1254 - 1302) zou deze stempel gebruikt hebben om officiël akten en documenten te bekrachtigen.
Drie archeologen hebben opnieuw een kookboek gepubliceerd met recepten die gebaseerd zijn op archeologische vondsten. Het boek heet A culinary journey through time en werd in 1995 uitgebracht, maar is nu opnieuw gepubliceerd in het Engels.
Archeologisch onderzoek op het tracé van de toekomstige N18, in het noordoosten van Gelderland, heeft sporen van een middeleeuwse boerderij blootgelegd. Het gebouw zou er hebben gestaan tussen de negende en elfde eeuw. Op de N18-route worden nog meer potentiële archeologische vindplaatsen onderzocht.
Wetenschappers hebben een nieuwe methode gevonden om op grote schaal archeologisch onderzoek te verrichten. Door de analyse van satellietbeelden brengen zij nu op een relatief eenvoudige manier ruim 14.000 oude nederzettingen aan het licht. De archeologen hopen dat er met behulp van deze methode ook meer aandacht komt voor de kleinere nederzettingen uit het verleden.
Het wordt algemeen gedacht dat vrouwen in de Mayacultuur vooral thuis bleven, huishoudelijke taken verrichten en niet mochten participeren met belangrijke rituelen. Een nieuw onderzoek naar Maya kunst en voorwerpen suggereert echter dat vrouwen wel degelijk een zekere machtspositie hadden.