Middeleeuwen

De middeleeuwen is de benaming voor het tijdvak uit de Westerse geschiedenis tussen het einde van de oudheid en het begin van de vroegmoderne tijd. Hoewel er onder historici onenigheid bestaat over de precieze afbakening van de periode, worden de middeleeuwen traditioneel gesitueerd tussen de 5e en de 15e eeuw. Als beginpunt wordt vaak gekozen voor de plundering van Rome in 476, die het definitieve einde van het West-Romeinse Rijk betekende.

Vervolgens worden de middeleeuwen opgedeeld in drie afzonderlijke periodes:

  • Vroege Middeleeuwen (500-1000)
  • Hoge Middeleeuwen (1000-1250)
  • Late Middeleeuwen (1250-1500)

De periode van de middeleeuwen wordt onder meer gekarakteriseert door de opkomst van het christendom en de voorlopers van de moderne staten. Tevens vonden er in dit tijdsvak veel militaire conflicten plaats, waaronder de Honderdjarige oorlog tussen Engeland en Frankrijk (1337-1453). Met de opkomst van het humanisme en de renaissance in de 14e en 15e eeuw kwamen de middeleeuwen ten einde en begon de nieuwe tijd.

Het Rijksmuseum van Oudheden heeft een bijzondere zilveren muntschat uit de Vroege Middeleeuwen aangekocht. Het gaat om zeventig vroegmiddeleeuwse zilveren munten die in 2011 zijn gevonden in de buurt van Cothen (provincie Utrecht). De 61 Friese sceatta’s van het zogenaamde ‘stekelvarken-type’ en 9 Franse denarii zijn te dateren rond 730 na Chr. De munten zijn sinds 3 september voor enkele maanden te zien in de centrale hal van het museum.
Bij een bouwproject in de Engelse regio Somerset hebben archeologen de funderingen van een groot middeleeuws huis ontdekt. Het stenen huis is volgens de onderzoekers ongeveer 600 jaar geleden verlaten.
In de kleine expositie Een nieuw Karolingisch zwaard uit de Vecht staat een onlangs gevonden spatha uit de Utrechtse Vecht centraal. Het is een zeldzaam zwaard van meer dan duizend jaar oud. Het werd begin dit jaar gevonden tijdens baggerwerkzaamheden tussen Nigtevecht en Maarssen. Verder ziet u een aantal objecten uit de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden die ook in Nederlandse wateren zijn gevonden.
Een team van Sloveneense archeologen heeft in de oostelijke jungle van Mexico ruïnes van een grote Mayastad ontdekt. De stad werd ontdekt op het schiereiland Yucatán en strekt zich uit over een gebied van 22 hectare. Volgens wetenschappers had de nederzetting waarschijnlijk zijn bloeiperiode tussen 600 en 900 na Christus. Het onderzoeksteam heeft de stad Chactun genoemd.
Diep in de jungles van Cambodja is een 1200 jaar oude stad gevonden. De stad, genaamd Mahendraparvata, ligt op een berg vlakbij het tempelcomplex van Angkor Wat, de grootste toeristische trekpleister van het land. De door archeologen ontdekte stad is 350 jaar ouder dan de Angkor Wat.
Een brief van de Schot Robert the Bruce aan de Engelse koning Edward II is per toeval ontdekt door een Schotse historicus. De brief stamt uit 1310 en geeft nieuwe inzichten over de Schotse onafhankelijkheidsoorlogen uit de periode.
De structuur van de gezonken stad Dunwich in Engeland is door geavanceerde technieken in kaart gebracht door professor David Sear. Dunwich ligt in Suffolk in het oosten van Engeland. De middeleeuwse stad is door meerdere stormen in de 13e en 14e eeuw een ruïnestad geworden die zich drie tot tien meter onderwater bevindt.
Bij een voormalig Dominicaans klooster in de Roemeense stad Cluj zijn archeologen gestuit op een middeleeuws dubbelgraf met een bijzonder romantisch tintje. De twee skeletten in het graf behoorden toe aan een jonge man en vrouw die naar alle waarschijnlijkheid als geliefden samen werden begraven: hun handen waren namelijk ineengeslagen.
Italiaanse onderzoekers maakten deze week bekend dat de ‘Lijkwade van Turijn’ niet te snel afgeschreven moet worden als een middeleeuwse replica. De wetenschappers concluderen dat ‘het kleed wel degelijk ouder is dan duizend jaar’. Deze nieuwe conclusie haakt in op een discussie die sinds de ontdekking van het doek in Frankrijk in de 14e eeuw gaande is.
Italiaanse onderzoekers maakten deze week bekend dat de ‘Lijkwade van Turijn’ niet te snel afgeschreven moet worden als een middeleeuwse replica. De wetenschappers concluderen dat ‘het kleed wel degelijk ouder is dan duizend jaar’. Deze nieuwe conclusie haakt in op een discussie die sinds de ontdekking van het doek in Frankrijk in de 14e eeuw gaande is.
In het oude centrum van het Schotse Edinburgh zijn tijdens opgravingen onder een voormalige parkeerplaats verscheidene middeleeuwse overblijfselen van personen aangetroffen. Daaronder bevond zich één van de meest opwindende archeologische ontdekkingen in de stad sinds lange tijd: het stoffelijk overschot van een 13e-eeuwse ridder.
Onderzoekers die zijn verbonden aan onderzoeksbureau Arcadis hebben bij het Gelderse plaatsje Buren duizenden voorwerpen opgegraven. De omvangrijke vondst duidt op het bestaan van een oude nederzetting die tussen de 8e en de 10e eeuw fungeerde als een handelspost.